Πόρτος, Φραγκίσκος

Έλληνας λόγιος των χρόνων της Αναγέννησης (Ρέθυμνο 1511 – Γενεύη 1581). Μαθητής αρχικά του Αρσένιου Aποστόλη στη Μονεμβασιά, ο Π. συνέχισε τις σπουδές του στην Ιταλία, όπου εγκαταστάθηκε το 1527. Εκεί έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του ως καθηγητής της ελληνικής φιλολογίας στη Μοδένα (1536 – 1546) και στη Φεράρα (1546 – 1554), όπου έγινε μέλος των τοπικών ακαδημιών και τιμήθηκε από τους ηγεμόνες των δύο αυτών πόλεων. Από πολύ νέος ο Π. έδειξε συμπάθεια για τον προτεσταντισμό, πράγμα που του στοίχισε ταλαιπωρίες και διώξεις από τα όργανα της Ιεράς Εξέτασης. Το 1554 αποσύρθηκε στο Φρίουλι για να ξεκουραστεί, λίγο αργότερα όμως ταξιδεύει στο Παρίσι μέσω Γενεύης –κέντρου τότε του καλβινισμού– στην οποία θα επιστρέψει το 1559 και θα ζήσει σχεδόν συνεχώς μέχρι τον θάνατό του. Στο μεταξύ φαίνεται ότι είχε προσχωρήσει ανεπιφύλακτα στον προτεσταντισμό. Όλα σχεδόν τα έργα του αναφέρονται στην κλασική φιλολογία: υπομνήματα και σχόλια στον Όμηρο, στον Πίνδαρο, στους τραγικούς, στον Ξενοφώντα, στο Δημοσθένη κλπ. Δημοσίευσε επίσης ένα λεξικό της ελληνικής και μια επιστολιμαία διατριβή υπέρ του καλβινισμού.